Blog

Çocuk Diş Hekimliği

Çocuk diş hekimliği, 0-15 yaş arasında bulunan çocuklarımızın diş sağlığı, diş tedavisi ve dişlerinin korunması için çalışmalar yürütülen bir diş hekimliği bilim dalıdır. Bu bölüm diğer bir adıyla, pedodontidir.Tıp dalında, diş hekimliği bölümünde bulunan, çocukların gelişim gösterdikleri yaşlarda ağız ve diş sağlığı ve tedavisinin yapılması ile ilgili çalışmayı yapan diş doktorlarına ise Pedodontist denir.

Çocuklarda Ağız ve Diş Sağlığı

Çocukların yetişkinlere kıyasla ağız yapıları çok daha farklıdır. Çocuklarda bulunan bu farklı dinamikler dolayısıyla, sadece çocuklar ve onların diş sağlığı ile ilgilenen ayrı bir diş hekimliği branşı olması çok önemlidir. Bu yüzden pedodontistler, aldıkları eğitim neticesinde, kendilerini sadece çocuk ağız ve diş sağlığına adamış diş hekimleri olarak görev yaparlar.

Pedodontistler, standart diş hekimliği eğitimine ek olarak mezuniyet sonrası en az 4 yıl boyunca çocuk psikolojisi ile ilgili de eğitim alırlar. Çocukların büyüme ve gelişimi üzerine aldıkları eğitimle hizmetlerine devam ederler.Çocuk diş hekiminin görevleri kapsamında diş çürüğü tedavisi, diş çekimi, dişlerde meydana gelen kırıklar yer alır. Ayrıca diş yüzeyi temizliği, ağız ve diş sağlığı eğitimi, dişe yapılan florid uygulamaları, diş yüzeyinin çürük koruyucu malzemelerle örtülmesi (fissür diş aşısı), yer tutucu uygulamaları ve daha birçok tedavi çocuk diş hekiminin görev alanıdır. Fakat çocuk diş hekimliği öncelikli amacı, çocukların çürüksüz dişleri olmasına yardım etmektir.

Sağlıklı çocuklarla birlikte özel bakım gereksinimi olan sistemik hastalığa sahip çocuklarla da ilgilenir diş doktorları. Fiziksel veya zihinsel engelli bireyler de çocuk diş hekimliği muayene kapsamında, tedavi ve takip hizmetlerinden yararlanmaktadır.

Çocuk Diş Hekimliğinin Çalışma Kapsamı

0-15 yaş arasındaki bireylerin süt ve daimi dişlerinin gelişimi, bakımı ve tedavisi çocuk diş hekimliğinin ana çalışma alanıdır. Diğer çocuk diş hekimliği hizmetleri;

-Diş çürüklerini önleyici işlemler,

-Çürük dişlerin tedavileri,

-Çürük süt dişlerin tedavi ve restorasyonları,

-Artık tedavi edilemeyecek durumdaki dişler için diş çekimi,

– Diş dizisinin düzgün bir şekilde oluşmasının sağlanması,

-Diş sürmesi ve dişlenmenin takibi,

-Önceliği koruyucu ve önleyici olan ortodontik tedaviler,

-Çocukluk döneminde görülen diş eti hastalıklarının tanımlanması ve tedavisi gibi uygulamalar yer almaktadır.

Fissür Örtücü (Diş Aşısı)

Çocuğunuz ebeveynlerinin yönlendirmesi sayesinde düzenli diş fırçalama alışkanlığına sahip olabilir. Fakat fırça kıllarının ulaşamadığı derin çukurcuklarda zamanla diş çürükleri meydana gelebilir. Diş fırçalamaya başladıkları süreçte özellikle azı dişlerini düzenli olarak kolayca fırçalayamayan çocuklar için çürük genellikle önce arka dişlerden başlar. İşte bu süt ve daimi azı dişlerin, yüzeylerinde çukurcuklara fissür adı verilir. Çocuklarda görülen tüm çürüklerin yüzde 80-90’ını işte bu fissür çürükleri oluşturmaktadır. Bu dişlerde çürüğün ilerlemesini durdurmak, dişleri çürüğe karşı korumak için fissür örtücü (diş aşısı) kullanılır.

Fissür Örtücü (Diş Aşısı) Nedir?

Fissür örtücü (diş aşısı), dişlerin fissür bölgelerine uygulanan koruyucu dolgudur. Çürük bir diş yüzeyine uygulanan fissür, diş çürükten arındırılıp temizlendikten sonra uygulanır. Daha çok çocuklarda kullanılan bu yöntem kısa sürede uygulanır.

Ağrısız bir işlem olduğu için minimal düzeyde uyum gerektirir. Bu uygulama dişte lokal anestezi yapılmadan uygulanabilir. Yapıldıktan sonra dişe herhangi bir zararı olmaz. Hastanın dişlerinin çiğneyici yüzeylerinde bulunan bu çukurcukların örtülmesi işlemi, bölgenin kapatılarak uzun süre çürüksüz kalmasını sağlayan çok etkili bir koruyucu uygulamadır.

Fissür Örtücü (Diş Aşısı) Faydaları Nelerdir?

Çiğneme yüzeylerinde bulunan derin çukurcukların kapatılmasıyla bakterilerin o bölgeye ulaşımı engellenmiş olur. Bakterilerin artık giremediği bu noktalardaki çürük oluşumu durdurulur. Bu işlem sayesinde tüm çürüklerin yaklaşık %70’ ini oluşturan yüzey çürüklerinden korunmak mümkündür.

Şeffaf veya beyaz renkli akışkan yapıdaki fissür, dişlerde hafif renklenmeler başlandığında yapılabilir. Aksi halde dişte madde kaybı oluşmaya başladıktan sonra artık fayda vermeyecek ve dolgu yapılması gerekecektir. Çocuklarda süt, yetişkinlerin daimi dişlerine uygulanabilmektedir. İşlem sonrasında dişte herhangi bir yükseklik hissi olmayacağından rahatsızlık hissi de vermez. Ayrıca anestezi yapılmadığı için bir uyuşukluk da olmaz.

Fissür Örtücünün (Diş Aşısı) Koruyuculuğu Ne Kadar Sürer? Sürekli Yaptırmalı Mıyım?

Bu işlemi bir kere yaptırmanız yeterli olacaktır. Fakat her altı ayda bir diş hekiminize giderek kontrollerini yaptırmanız gerekir. Elbette zaman içinde aşınma, kırılma ya da düşme yaşanabilir. Fakat çalışmalar fissürlerin en derin yerlerinde kalabildiğini ve yıllarca koruma sağladığını göstermektedir.

Çocuk Diş Doktoruyla İlk Muayene

Çocuk diş doktoruyla ilk muayene özellikle anne ve babaların bilgi sahibi olmak istedikleri konular arasında yer alır. Günümüzde çocuklarda ve genç yetişkinlerde diş çürüğü görülme oranı maalesef her geçen gün artış göstermektedir. Bu oranın artmasının en önemli sebeplerinden birisi çağın gelişimiyle birlikte değişen beslenme düzenidir. Bununla birlikte yetersiz beslenme de çeşitli sağlık sorunlarıyla birlikte ağız ve diş sağlıkları üzerinde oldukça büyük problemlere neden olabilmektedir. Yetişkin zamanlarda geri dönüşümü olmayan problemler yaşamamak için ağız ve diş sağlığımızı korumaya daha çocuk yaşlarda başlamak gerekir. Çocuklarımıza erken yaşlardan itibaren, doğru ağız diş sağlığı koruma kurallarının ebeveynleri tarafından öğretilmesi gerekir. Fakat her konunun uzmanı olduğu gibi bu konuyla ilgili uzman görüşler de şu şekildedir.

Çocuk Diş Doktoruyla İlk Muayene Ne Zaman Yapılır?

Dünya Sağlık Örgütü’ne göre çocuk diş doktoruyla ilk muayene, ilk diş çıktıktan sonra yani genellikle 6 ay – 1 yaş arasında yapılmalıdır. Çocuklarda, ağız ve diş dokularındaki hastalıkları tedavi eden pedodontistler çocukların ilk diş muayenesinin ilk süt dişinin sürmesinden sonra 1 yaşına kadar mutlaka yapılmasını tavsiye ederler. Aynı zamanda koruyucu diş hekimliği uygulamaları da yapan bu uzmanların yaptığı öneri, genellikle ebeveynler tarafından daha çok erken şeklinde yorumlanır. Fakat çocuğunuzun erken yaşlarda mutlaka bir tedavi için diş koltuğuna oturması gerekmez.

Tedavi esnasında kullanılacak aletlere daha önceden aşina olması, tedavi için geleceği zamanlara bir ön hazırlıktır. Ayrıca erken yaşlarda tanıştığınız pedodontist sayesinde, çocukların gelişim aşamalarında karşılaşabileceği bir takım problemlerin önüne daha önceden geçmiş olursunuz.

İlk Dişin Sürmesiyle Birlikte Gerçekleştirilen Muayenede Neler Yapılır?

• Bebeğinizin diş temizliğinde hangi fırçanın daha uygun olduğu ve hangi macunu kullanması gerektiği öğretilir.
• Anneden bebeğe bakteri geçişinin engellenmesiyle ilgili bilgilendirmeler yapılır.
• Biberon ve emzik kullanımının kaç yaşa kadar devam etmesi, parmak emme ya da dudak eti koparma gibi alışkanlıkların zararları, çocuğun ağız, diş ve damak yapısındaki gelişimin süreçleri anlatılır.
• Diş çürüklerinin oluşmaması için yapılabilecek beslenme konusunda ve hangi aralıklarla diş hekimini ziyaret etmeniz gerektiği hakkında anne babalar bilgilendirilir.

Sevgili anne babalar, unutmayın ki çocukken verilen tüm iyi alışkanlıklar diş bakımı ve sağlığı için daha bir önem arz etmektedir. Bu nedenle ileriye yönelik sıkıntıların önlenmesi için küçük yaşlardan itibaren çocuklarınızın diş sağlığını uzmanların kontrolüne teslim etmeliyiz.